czwartek, 5 grudniaŚwiat Nauki - magazyn popularnonaukowy

Huragany – niszczycielskie zjawiska atmosferyczne

Huragany są jednym z najpotężniejszych i najgroźniejszych zjawisk atmosferycznych, które mogą spowodować poważne szkody i straty w ludzkim życiu oraz infrastrukturze. Huragany powstają nad ciepłymi oceanami i mają charakterystyczny okrągły kształt, z wyraźnym centrum zwanych „oczkiem” burzy. Jak powstają huragany i jak działają?

Mechanizm powstawania huraganu

Huragany powstają nad ciepłymi oceanami w tropikalnych rejonach, gdzie woda ma temperaturę powyżej 26 stopni Celsjusza. Ciepła woda powoduje parowanie, które tworzy wilgotne i gorące powietrze. Z kolei chłodne powietrze z wyższych warstw atmosfery zaczyna opadać w dół, tworząc obszary niższego ciśnienia. W rezultacie powstaje ogromna burza, która zaczyna krążyć wokół centrum niżu.

Krążące powietrze zaczyna zasysać wilgotne powietrze z oceanu, które z kolei wchodzi w reakcję z chłodnym powietrzem w górnym obszarze burzy. Ta reakcja tworzy wiele energii, która zwiększa prędkość wiatru i intensyfikuje burzę. Gdy burza zyskuje na sile, powstaje kształt okrągłej tarczy z oczkiem burzy na środku.

Kategorie huraganów

Huragany są klasyfikowane na podstawie skali Saffira-Simpsona, która określa siłę wiatru, prędkość i opady atmosferyczne. Skala ta ma pięć kategorii:

  • Kategoria 1 – wiatry od 119 km/h do 153 km/h
  • Kategoria 2 – wiatry od 154 km/h do 177 km/h
  • Kategoria 3 – wiatry od 178 km/h do 209 km/h
  • Kategoria 4 – wiatry od 210 km/h do 249 km/h
  • Kategoria 5 – wiatry powyżej 249 km/h
Huragan Katrina
Nowy Orlean po przejściu huraganu Katrina, 2005 r.

Najpotężniejsze huragany w historii

Najpotężniejsze huragany w historii to te, które spowodowały najwięcej szkód i pochłonęły najwięcej ofiar. Jednym z nich jest huragan Katrina – uważany za jeden z największych kataklizmów naturalnych, który nawiedził USA. Katrina uderzyła w wybrzeże Zatoki Meksykańskiej w 2005 roku. W wyniku huraganu zginęło ponad 1800 osób, a szkody materialne wyniosły ponad 100 miliardów dolarów.

Kolejnym potężnym huraganem był huragan Haiyan, który uderzył w Filipiny w 2013 roku. Haiyan był kategorią 5 i spowodował ogromne zniszczenia i śmierć ponad 6000 osób.

Huragan Maria – uderzył w portorykańską wyspę we wrześniu 2017 roku. W wyniku huraganu zginęło ponad 3000 osób, a szkody materialne wyniosły ponad 91 miliardów dolarów.

Huragan Sandy – uderzył w regiony wschodnie USA i Kanady w 2012 roku. W wyniku huraganu zginęło ponad 200 osób, a szkody materialne wyniosły ponad 65 miliardów dolarów.

Huragan Mitch – uderzył w Amerykę Środkową w 1998 roku. W wyniku huraganu zginęło ponad 11 000 osób, a szkody materialne wyniosły ponad 6 miliardów dolarów.

Huragan Andrew – uderzył w południową Florydę w 1992 roku. W wyniku huraganu zginęło ponad 60 osób, a szkody materialne wyniosły ponad 25 miliardów dolarów.

Huragan Irma, który uderzył w Florydę w 2017 roku i spowodował olbrzymie zniszczenia w całym stanie.

Wszystkie te huragany były klasyfikowane jako huragany kategorii 4 lub 5 w skali Saffira-Simpsona, co oznacza, że były to bardzo potężne i destrukcyjne burze.

Huragan Irma
Floryda po przejściu huraganu Irma, 2017 r.

Jak naukowcy badają huragany?

Huragany są badane przez naukowców z różnych dziedzin nauki, w tym meteorologii, oceanografii i geologii. Wielu naukowców bada huragany za pomocą satelitów, które umożliwiają śledzenie huraganów z kosmosu. Satelity te rejestrują temperaturę powierzchni oceanu oraz chmury w atmosferze, co pomaga w prognozowaniu kierunku i siły huraganów.

Inni naukowcy używają specjalnych urządzeń, takich jak boje meteorologiczne, które są umieszczone w wodzie, aby zbierać dane o wietrze, temperaturze i wilgotności powietrza. Te dane są następnie przesyłane do satelitów, które przetwarzają je na mapy i modele, które naukowcy mogą wykorzystać do prognozowania huraganów.

W ostatnich latach naukowcy poszerzyli swoje badania nad huraganami o badania wnętrza tych olbrzymich zjawisk atmosferycznych. Do tego celu wykorzystywane są samoloty NOAA, czyli National Oceanic and Atmospheric Administration, które są wyposażone w specjalistyczne urządzenia do zbierania danych.

Samoloty te latają wprost przez oko huraganu, zbierając dane o temperaturze, wilgotności i ciśnieniu powietrza, a także o sile wiatru. Naukowcy analizują te dane, aby lepiej zrozumieć wnętrze huraganu i jego procesy, takie jak przepływ powietrza i powstawanie oczka burzy.

Badania te są ważne dla lepszego zrozumienia huraganów i prognozowania ich zachowania w przyszłości. Dzięki takim badaniom naukowcy będą mogli lepiej zrozumieć, jak huragany rozwijają się i jakie czynniki wpływają na ich siłę i kierunek. To pozwoli na dokładniejsze prognozy i lepsze przygotowanie się władz i mieszkańców na ewentualne skutki huraganów.

Jak badania nad huraganami mogą przyczynić się do prognozowania niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych?

Badania nad huraganami mogą pomóc w prognozowaniu i unikaniu niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych. Dzięki rozwijającym się technologiom, naukowcy mają coraz więcej informacji o huraganach, co pozwala im na tworzenie dokładniejszych prognoz. Na podstawie tych prognoz, władze mogą lepiej przygotować się na ewentualne skutki huraganów i zmniejszyć szkody oraz straty w ludzkim życiu i infrastrukturze.

Podsumowanie

Huragany to jedno z najpotężniejszych zjawisk atmosferycznych, które mogą spowodować wiele zniszczeń i strat w ludzkim życiu oraz infrastrukturze. Występują one nad ciepłymi oceanami w tropikalnych rejonach i mają charakterystyczny okrągły kształt z oczkiem burzy na środku. Huragany są klasyfikowane na podstawie skali Saffira-Simpsona, która określa siłę wiatru, prędkość i opady atmosferyczne. Naukowcy badają huragany za pomocą satelitów, boi meteorologicznych i innych specjalnych urządzeń, aby zbierać dane, które pomagają w prognozowaniu kierunku i siły huraganów. Dzięki rozwijającym się technologiom naukowcy mogą tworzyć dokładniejsze prognozy, co pozwala na lepsze przygotowanie się władz na ewentualne skutki uderzenia huraganu.